ΜΑΘΗΜΑ 6
1. ΝΕΟΓΝΟ
Μπάνιο
Ντύσιμο
Ασφάλεια
Περιποίηση – Φροντίδα
Ίκτερος
Κάρτα προληπτικού ελέγχου
2. ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΓΟΝΕΪΚΟΤΗΤΑ
Είναι η περίοδος από την απόφαση της σύλληψης μέχρι τους πρώτους μήνες της γέννησης.
Περιγράφεται ως περίοδος αστάθειας, ανασφάλειας, φόβου, οικονομικών βαρών αλλά και περίοδος ικανοποίησης και για τους δύο.
Ορισμένοι γονείς είναι κουρασμένοι και αδυνατούν να στηρίξουν ο ένας τον άλλο. Επειδή οι άνδρες θεωρούν τις συζύγους τους ως τη βασική πηγή στήριξης νιώθουν αποστερημένοι, όταν οι μητέρες που επίσης βιώνουν στρες, δεν μπορούν να τους προσφέρουν τη συνήθη υποστήριξη. Έτσι γι’ αυτούς είναι πιο δύσκολη αυτή η περίοδος.
Η μετάβαση στη γονεϊκότητα είναι μια ευκαιρία να δοκιμάσουν στρατηγικές αντιμετώπισης, να προσεγγίσουν τους νέους ρόλους και τα νέα καθήκοντά τους, για ν’ αναδειχθεί η προσωπική δύναμη και η εφευρετικότητά τους.
Η προσαρμογή της μητέρας στο γονεϊκό ρόλο έχει 3 φάσεις:
Από την 5η έως την 10η μέρα υπάρχει συναισθηματική αστάθεια, κόπωση, αϋπνία, ανησυχία, άγχος, μελαγχολία, εύκολα κλάματα. Οι περισσότερες γυναίκες τη βιώνουν φυσιολογικά. Φεύγοντας η λεχώνα συστήνουμε: ανάπαυση όταν κοιμάται το νεογνό
ανάθεση του νοικοκυριού σε άλλον
συμβουλές από ειδικούς
τεχνικές χαλάρωσης
να κάνει κάτι για τον εαυτό της
να μιλήσει με το σύντροφό της
να δώσει χρόνο στο μωρό της να μάθει να θηλάζει
Οι πατέρες που ίσως αισθάνονται μια ζήλια, απογοήτευση, ευθύνη και αδυναμία ελέγχου χρόνου αρχίζουν ν’ ασχολούνται ενεργά με το μωρό τους. Συνήθως αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στα παιδιά τους, η σχέση τους όμως είναι κοινωνική και επικοινωνιακή. Ο πατέρας διακατέχεται από αυξημένη αυτοεκτίμηση και νιώθει υπερήφανος, δυνατός και ώριμος.
1. ΝΕΟΓΝΟ
Μπάνιο
- 2-3 φορές την εβδομάδα πριν το γεύμα
- Οργανώνουμε το καλάθι και ότι θα χρειαστούμε
- Θερμοκρασία δωματίου 24οC και όχι ρεύματα αέρα
- Μέχρι να γίνει απόπτωση και επούλωση του κολοβώματος του ομφαλίου λώρου πρέπει να γίνεται τοπικός καθαρισμός
- Χρησιμοποιούμε σφουγγάρι και μαλακό σαπούνι
- Θερμοκρασία νερού ανεκτή στο εσωτερικό του καρπού (36,6οC - 37,2οC)
- Μετά τις 10 – 14 μέρες μπορεί να ξεκινήσει το μπάνιο στην μπανιέρα
- Τοποθετούμε μια πετσέτα στο κάτω μέρος της μπανιέρας για να μη γλιστρήσει
- Προσοχή στις πτυχές του σώματος να είναι στεγνές
- Σκουπίζουμε ταμποναριστά
- Οι πούδρες δεν συνιστώνται
- Ποτέ μόνο του στην μπανιέρα
Ντύσιμο
- Ρούχα από μαλακά και βαμβακερά υφάσματα (όχι κουμπιά, κορδόνια, παραμάνες)
- Ελαφρύ ντύσιμο μέσα στο σπίτι
- Τις κρύες μέρες καλύπτουμε το κεφάλι όταν βγαίνει έξω
- Κάλυψη των ματιών σε ηλιοφάνεια ή ζέστη
- Το τύλιγμα με μια κουβέρτα διατηρεί την θερμοκρασία του σώματος και προάγει το αίσθημα ασφάλειας
- Τα ρούχα πρέπει να πλένονται με ήπιο απορρυπαντικό και ζεστό νερό
- Τα κλινοσκεπάσματα και το προστατευτικό κάλυμμα του στρώματος πρέπει ν’ αλλάζονται συχνά
Ασφάλεια
- Δεν αφήνουμε ποτέ το νεογνό μόνο του (κρεβάτι, καναπέ, μαξιλάρι, στρώμα νερού ή αέρος)
- Δεν αφήνουμε μαξιλάρια ή εύκαμπτα παιχνίδια στην κούνια
- Κάθισμα ασφαλείας στο αυτοκίνητο
- Δεν δένουμε τίποτα γύρω από το λαιμό του
- Το κρεβάτι και το πάρκο να είναι μακριά από καλοριφέρ, αερόθερμα, θερμάστρες, σκοινιά κουρτίνας, παντζούρια παραθύρου
- Αποφεύγουμε την έκθεση σε καπνούς τσιγάρων
- Αποφεύγουμε τις απότομες κινήσεις
- Υποστηρίζουμε το κεφάλι
- Ενιαίες πιπίλες, όχι αυτοσχέδιες (η απομύζηση είναι η μεγαλύτερη ευχαρίστηση του νεογνού)
- Η απομύζηση των δακτύλων (αντίχειρα) να μην μας ανησυχεί μέχρι τα 4 χρόνια
- Πλάγια θέση τοποθέτησης στην κούνια κατά προτίμηση στη δεξιά πλευρά μετά τη σίτιση, γιατί προάγει την κένωση του στομάχου στο λεπτό έντερο
Περιποίηση – Φροντίδα
- Κολόβωμα ομφαλού: οινόπνευμα, στέγνωμα και να είναι πάνω από το όριο της πάνας
- Προσοχή για σημεία λοίμωξης (έντονη οσμή, ερυθρότητα, πυώδης έκκριση)
- Μάτια: καθαρίζουμε με αποστειρωμένη γάζα με φυσιολογικό ορό από τον έσω κανθό προς τα έξω
- Νύχια: κόβουμε με ειδικό ψαλίδι και προσέχουμε το δέρμα
- Καθαρισμός των γεννητικών οργάνων μετά από την αφόδευση
- Στα κορίτσια ανοίγουμε λίγο τα χείλη και πλένουμε από εμπρός προς τα πίσω
- Στα αγόρια έλκουμε ελαφρά την ακροποσθία και αφήνουμε να επανέλθει στην αρχική της θέση
Ίκτερος
- Το 50% - 80% περίπου όλων των τελειόμηνων νεογνών έχουν εμφανή ίκτερο (κίτρινη χρώση) κατά τη διάρκεια των πρώτων 3 ημερών μετά τη γέννηση.
- Όριο για τη χρήση φωτοθεραπείας είναι τα 12mg/dl – 15 mg/dl.
- Εξετάζουμε το νεογνό σε φυσικό φως
- Πιέζουμε με ένα δάχτυλο σε περιοχή πάνω από οστό (μύτη, μέτωπο, στέρνο) για μερικά δευτερόλεπτα. Εάν υπάρχει ίκτερος η περιοχή θα αποκτήσει κίτρινη χρώση.
Κάρτα προληπτικού ελέγχου
- Λαμβάνεται αίμα την 3η μέρα από την φτέρνα του νεογνού για έλεγχο: υποθυρεοειδισμού, φαινυλκετονουρίας, ενζύμου G6PD
- Οι εξετάσεις γίνονται δωρεάν από το Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού
- Ενημέρωση γίνεται μόνο εάν τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι παθολογικά
- μασάζ νεογνού
2. ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΓΟΝΕΪΚΟΤΗΤΑ
Είναι η περίοδος από την απόφαση της σύλληψης μέχρι τους πρώτους μήνες της γέννησης.
Περιγράφεται ως περίοδος αστάθειας, ανασφάλειας, φόβου, οικονομικών βαρών αλλά και περίοδος ικανοποίησης και για τους δύο.
Ορισμένοι γονείς είναι κουρασμένοι και αδυνατούν να στηρίξουν ο ένας τον άλλο. Επειδή οι άνδρες θεωρούν τις συζύγους τους ως τη βασική πηγή στήριξης νιώθουν αποστερημένοι, όταν οι μητέρες που επίσης βιώνουν στρες, δεν μπορούν να τους προσφέρουν τη συνήθη υποστήριξη. Έτσι γι’ αυτούς είναι πιο δύσκολη αυτή η περίοδος.
Η μετάβαση στη γονεϊκότητα είναι μια ευκαιρία να δοκιμάσουν στρατηγικές αντιμετώπισης, να προσεγγίσουν τους νέους ρόλους και τα νέα καθήκοντά τους, για ν’ αναδειχθεί η προσωπική δύναμη και η εφευρετικότητά τους.
Η προσαρμογή της μητέρας στο γονεϊκό ρόλο έχει 3 φάσεις:
- Φάση εξάρτησης: κατά τις πρώτες 2-3 μέρες μετά τον τοκετό κυριαρχούν οι ανάγκες εξάρτησης της μητέρας. Η μητέρα χρειάζεται φροντίδα και προστασία για να μπορέσει να κατευθύνει την ψυχική της ενέργεια προς το νεογνό. Σ’ αυτή τη φάση οι γονείς εκφράζουν την εμπειρία τους από την κύηση και τον τοκετό σε άλλους. Φροντίζουμε τη μητέρα για ανάπαυση, χαλάρωση και ανακούφιση από τον πόνο. Η αποδοχή αυτής της φάσης τους βοηθά να περάσουν στην επόμενη φάση.
- Φάση εξάρτησης και ανεξαρτησίας: αν η μητέρα έχει επαρκή φροντίδα κατά τις 2-3 πρώτες μέρες μετά τον τοκετό ισχυροποιείται η φάση της ανεξαρτησίας. Έτσι επιθυμεί να πάρει τον έλεγχο και ανταποκρίνεται στις ευκαιρίες να μάθει και να εξασκηθεί στη φροντίδα του νεογέννητου. Η φάση αυτή διαρκεί περίπου 10 ημέρες. Τα μαθήματα προετοιμασίας, η πρώιμη επαφή με το νεογέννητο, η παραμονή δίπλα της και η πρώιμη έξοδος ενισχύουν τις συμπεριφορές ανεξαρτησίας.
Από την 5η έως την 10η μέρα υπάρχει συναισθηματική αστάθεια, κόπωση, αϋπνία, ανησυχία, άγχος, μελαγχολία, εύκολα κλάματα. Οι περισσότερες γυναίκες τη βιώνουν φυσιολογικά. Φεύγοντας η λεχώνα συστήνουμε: ανάπαυση όταν κοιμάται το νεογνό
ανάθεση του νοικοκυριού σε άλλον
συμβουλές από ειδικούς
τεχνικές χαλάρωσης
να κάνει κάτι για τον εαυτό της
να μιλήσει με το σύντροφό της
να δώσει χρόνο στο μωρό της να μάθει να θηλάζει
- Φάση αλληλεξάρτησης: σ’ αυτή τη φάση η μητέρα ισχυροποιείται και όλοι μαζί λειτουργούν ως οικογένεια αλληλεξαρτώμενοι ο ένας από τον άλλο. Στο νέο τρόπο ζωής περιλαμβάνεται πλέον και το μωρό και συμμετέχουν και οι δύο γονείς.
Οι πατέρες που ίσως αισθάνονται μια ζήλια, απογοήτευση, ευθύνη και αδυναμία ελέγχου χρόνου αρχίζουν ν’ ασχολούνται ενεργά με το μωρό τους. Συνήθως αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στα παιδιά τους, η σχέση τους όμως είναι κοινωνική και επικοινωνιακή. Ο πατέρας διακατέχεται από αυξημένη αυτοεκτίμηση και νιώθει υπερήφανος, δυνατός και ώριμος.